Γράφει ο οικονομολόγος Δημήτρης Βασιλείου
..
Είχαμε ολοκληρώσει και παραδώσει το άρθρο “Ο πόλεμος συνεχίζεται – Το αίμα ρέει και αυτοί μοιράζουν τον κόσμο” στις 22/06, όταν συνέβη στη Ρωσσία αυτό που οι περισσότεροι ονόμασαν “ανταρσία της Βάγκνερ” ή “πραξικόπημα Πριγκόζιν κατά Πούτιν”. Επειδή κάποιοι απ’ τους αναγνώστες μας θα διάβασαν το άρθρο κατά τη διάρκεια αυτών των γεγονότων ή και μετά απ΄ αυτά, θεωρήσαμε σωστό και υπεύθυνο να εκθέσουμε, με το παρόν άρθρο, την εκτίμησή μας για το τι συνέβη στη Ρωσσία.
..
Πρώτον. Το γενικό πλαίσιο των γεγονότων.
α) Συνεχίζεται ο αμείλικτος πόλεμος μεταξύ των παγκόσμιων οικονομικών κολοσσών για το νέο μοίρασμα των αγορών και των σφαιρών επιρροής, στο πλαίσιο του παγκοσμιοποιημένου ολοκληρωτικού καπιταλισμού.
β) Οξύνεται δραματικά ο χρηματοπιστωτικός και συναλλαγματικός πόλεμος κατά του δολαρίου. Έχουμε γράψει στο παρελθόν ότι “Ιστορικά, οι «απόπειρες» κατά του δολαρίου «τιμωρήθηκαν» είτε με φυσική είτε με πολιτική εξόντωση (Στάλιν, Ντε Γκωλ, Αλλιέντε, Καντάφι…)” και ότι “...ο πόλεμος κατά του δολαρίου αποτελεί casus belli για τις Η.Π.Α.”.
γ) Εντός της Ρωσίας εκτυλίσσεται μεγάλη διαμάχη μεταξύ αυτών που επιθυμούν τη συνέχιση των στενών οικονομικών δεσμών με την Δύση και αυτών που επιδιώκουν απαγκίστρωση από τη Δύση και ενίσχυση των δεσμών με Ασία, Αραβικές Χώρες, Αφρική κ.ά. Οι “δυτικόστροφοι παίκτες” (και εκ των έσω της ρώσσικης κυβέρνησης) προσπαθούν, (αφού οι εξωτερικές οικονομικές κυρώσεις δεν απέφεραν το αναμενόμενο γι’ αυτούς αποτέλεσμα ), να δημιουργήσουν με οικονομικά μέτρα (π.χ. αποδυνάμωση του ρουβλιού) κλίμα δυσαρέσκειας και αμφισβήτησης του Β. Πούτιν.
δ) Ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία δεν έχει τα “αποτελέσματα”, που θα επιθυμούσε η “Νατοϊκή Συμπαράταξη”.
Δεύτερον. Οι “παίκτες” των γεγονότων του “πραξικοπήματος”.
α) Ποιος είναι ο Ε. Πριγκόζιν;
Ο Ε. Πριγκόζιν είναι ένας απ’ αυτούς που οι Ρώσσοι χαρακτηρίζουν ολιγάρχες. Ένας “τύπος” με “λερωμένο” ποινικό μητρώο, που στην μαφιόζικη εποχή των ‘90 του Γιέλτσιν “κατάφερε” να δημιουργήσει τεράστια οικονομική δύναμη στον χώρο της εστίασης (και της εστίασης των “ελίτ” – “σεφ του Πούτιν” τον έλεγαν) και της ενημέρωσης. Κατόπιν βέβαια, ανέπτυξε έντονη επιχειρηματική δραστηριότητα στις “πολεμικές τέχνες”, δημιουργώντας τον ιδιωτικό μισθοφορικό στρατό “Βάγκνερ”, ο οποίος “διακρίθηκε” σε πολλά πεδία μαχών – Συρία, Λιβύη, Μάλι – και πρόσφατα στην Ουκρανία.
Ο Ε. Πριγκόζιν εκτός του συμβολαίου που είχε με το Υπουργείο Άμυνας της Ρωσσικής Ομοσπονδίας για την συμμετοχή της “Βάγκνερ”στον πόλεμο της Ουκρανίας, είχε και συμβόλαιο για την τροφοδοσία όλου του ρώσσικου στρατού. Είναι αντιληπτό, νομίζω, ότι μιλάμε για “πολλά λεφτά, Άρη”!
Διαφημίσεις για στρατολόγηση στην “Βάγκνερ” ήταν καθημερινό φαινόμενο στη Ρωσσία, σε τηλεοράσεις, εφημερίδες, μέσα κοινωνικής δικτύωσης, γιγαντοαφίσες στους δρόμους, παντού.
Πολλοί στρατιώτες της “Βάγκνερ” παρασημοφορήθηκαν από το επίσημο κράτος, ο ίδιος ο Ε. Πριγκόζιν εκθειαζόταν ως ο “απελευθερωτής” της Ουκρανίας απ’ το φασίζον καθεστώς του Ζελένσκι.
β) Υπουργείο Άμυνας: υπουργός Σ. Σοϊγκού, αρχηγός Γεν. Επιτελείου Β. Γκεράσιμοφ.
Τα πρόσωπα εναντίον των οποίων στρεφόταν και στρέφεται ο Ε. Πριγκόζιν, κατηγορώντας τους για έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού, για ανικανότητα και αναποτελεσματικότητα στον πόλεμο της Ουκρανίας, για ελλειπή εφοδιασμό της “Βάγκνερ” με πολεμοφόδια, για προσπάθεια “αρπαγής” στρατιωτών της “Βάγκνερ” και στρατολόγησής τους και πάλι ως μισθοφόρων, αλλά στην υπηρεσία του Υπουργείου Άμυνας.
Προσθέστε εδώ και τις μη ανανεώσεις των συμβολαίων που λέμε παραπάνω.
Η όλη “πορεία” του Ε. Πριγκόζιν προς τη Μόσχα, την οποία ονόμαζε “πορεία δικαιοσύνης”, αυτούς, Σ. Σοϊγκού και Β. Γκεράσιμοφ, αφορούσε. Το όνομα του Β. Πούτιν ποτέ δεν ακούστηκε απ’ τα χείλη του Ε. Πριγκόζιν.
γ) Β. Πούτιν.
Τρίτον. Τα ίδια τα γεγονότα.
α) Η κίνηση της “Βάγκνερ” προς τη Μόσχα είχε έναν χαρακτήρα “ερχόμαστε να πούμε τα παράπονά μας στον αρχηγό”. Χωρίς συγκρούσεις, χωρίς αιμοχαρή αιτήματα, χωρίς προκλήσεις, χωρίς καμιά απαίτηση “κάτω ο Πούτιν”! Ωραία ανταρσία, ωραίο πραξικόπημα! Ακόμα και η “φρουρά” που άφησαν στο Ροστώφ δεν επέφερε καμιά αλλαγή στους ρυθμούς της πόλης.
β) Δεν υπήρξε καμιά “λαϊκή” στήριξη, καμιά προσχώρηση στρατιωτικών τμημάτων στο υποτιθέμενο κίνημα για ανατροπή του καθεστώτος Πούτιν.
γ) Το διάγγελμα του Β. Πούτιν παρά τον σκληρό του χαρακτήρα, με κατηγορίες για προδοσία, μαχαιριές στην πλάτη και σκληρή τιμωρία των “στασιαστών”, δεν είχε καμιά αναφορά στον “αρχηγό της “ανταρσίας – πραξικοπήματος” Ε. Πριγκόζιν.
δ) Η “καταστολή” της “ανταρσίας – πραξικοπήματος” θύμιζε συμφωνία κυρίων, έγινε σε χρόνους μηδενικούς, έτσι όπως τα βρίσκουν δυο παλιοί, καλοί φίλοι και συνεργάτες. Αμέσως αποσύρθηκαν οι ποινικές διώξεις, επετράπη η απόσυρση στην Λευκορωσία με όλον τον εξοπλισμό, δόθηκε η δυνατότητα σε όσους μισθοφόρους της “Βάγκνερ” επιθυμούν να μείνουν στη Ρωσσία και να ενταχθούν ως μισθοφόροι στον ρώσσικο στρατό.
ε) Η στήριξη του Ε. Πριγκόζιν εκ μέρους των “δυτικόστροφων” μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων και επιχειρηματιών ήταν από χαλαρή έως μηδενική, με εξαίρεση κάποιους “καμένους” ακτιβιστές τύπου Χοντορκόφσκι.
στ) Η στάση των δυτικών δυνάμεων ήταν στάση παρατηρητικής αναμονής και τηλεφωνικών διαβουλεύσεων, παρόλο που οι Η.Π.Α. (απ’ ότι λένε οι New Yorks Times) κάτι γνώριζαν.
ζ) Οι μόνοι που αλάλαζαν “ενθουσιασμένοι” ήταν οι φασίζουσες μαριονέτες του Κιέβου, κάποιοι διπλωμάτες των υποτακτικών του Ν.Α.Τ.Ο. στην ανατολική Ευρώπη και κάποιοι Έλληνες “συμμετέχοντες” στον πόλεμο της Ουκρανίας.
Τέταρτον. Εκτιμήσεις – συμπεράσματα.
α) Εκτιμούμε ότι ήταν μια πολυπαραγοντική κίνηση με εσωτερική συνοχή, που παραπέμπει σε προσεκτικό σχεδιασμό, που επέτρεψε την γρήγορη εκτέλεσή της και την αστραπιαία ολοκλήρωσή της.
β) Τα μηνύματα ήταν πολυδιάστατα και προς πολλούς αποδέκτες:
- Προς το εσωτερικό, ρωσσικό μέτωπο: έλεγχος της κατάστασης σε πολιτικό, οικονομικό και στρατιωτικό επίπεδο από την σημερινή εξουσία. Η ειδική στρατιωτική επιχείρηση (πόλεμος σε Ουκρανία) συνεχίζεται κανονικά.
- Προς το εξωτερικό “φιλικό” μέτωπο : η Ρωσσία είναι ισχυρή και τα σχέδιά μας (BRICS, νέο συναλλακτικό και αποθεματικό νόμισμα, συμφωνίες με Κίνα, Αραβικές Χώρες, Ινδία, Ιράν κ.ά.) προχωρούν προς την υλοποίησή τους.
- Προς το εξωτερικό “εχθρικό” μέτωπο : η Ρωσσία είναι ισχυρή και τα σχέδιά σας πρέπει να το λάβουν υπόψη τους.
γ) Θεωρούμε ότι η πορεία – πόλεμος προς μια σχετική ισορροπία στις “σχέσεις” μεταξύ των παγκόσμιων οικονομικών κολοσσών για νέο μοίρασμα των αγορών και των σφαιρών επιρροής, στο πλαίσιο του παγκοσμιοποιημένου ολοκληρωτικού καπιταλισμού, θα συνεχισθεί με αμείωτη ένταση. Είναι φανερό από την αντίδραση των Δυτικών στην “ανταρσία της Βάγκνερ”, ότι θεωρούν τον Β. Πούτιν “ικανό” αντίπαλο και συνομιλητή. Για πόσο ακόμη δεν μπορούμε να ξέρουμε αυτή τη στιγμή.
δ) Ο Β. Πούτιν αυτή τη στιγμή φαίνεται ότι είναι κυρίαρχος της κατάστασης στη χώρα του. Η αμφισβήτησή του σήμερα δεν μπορεί να έχει καμιά πιθανότητα επιτυχίας. Παρόλα αυτά, θεωρούμε ότι αυτή η κυριαρχία του έχει περιορισμένο χρονικό ορίζοντα.
ε) Όσον αφορά “εκκαθαρίσεις”, αλλαγές σε κυβερνητικό επίπεδο (ήταν και ένα απ’ τα “αιτήματα” του Ε. Πριγκόζιν της “Βάγκνερ”), θεωρούμε ότι θα υπάρξουν και όχι μόνο στον στρατιωτικό τομέα. Ο χρόνος υλοποίησης αυτών των αλλαγών, εκτιμούμε, δεν θα είναι άμεσος. Ας περιμένουμε λιγάκι.
στ) Η “Βάγκνερ” θα συνεχίσει να υπάρχει, θα συνεχίσει την επιχειρηματική της δραστηριότητα. Που, πως και με τι όρους θα περιμένουμε να το δούμε. Εν πάσει περιπτώσει, μέτωπα για την αξιοποίησή της υπάρχουν. Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν φαίνεται να τελειώνει σύντομα, στη Συρία, στο Σουδάν, στη Λιβύη επίσης.
Επιστρέφοντας στον τίτλο του άρθρου μας, εκτιμούμε ότι η παράσταση Κουκλοθέατρου με τίτλο “Ανταρσία ή πραξικόπημα” είχε μεγαλειώδη επιτυχία!
Ο σκηνοθέτης και οι συντελεστές της παράστασης σας ευχαριστούν θερμά!
