Για τα 400 εκ που ζητάνε να καλύψει ο προϋπολογισμός, δηλαδή εμείς, οι μεσάζοντες του ρεύματος αναφέρεται στο άρθρο του ο Στέφανος Σταμέλλος
Διαβάζουμε ότι το έλλειμμα του Ειδικού Λογαριασμού Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΕΛΥΚΩ) εκτοξεύτηκε στα 400 εκατ. ευρώ και ο Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ) με επιστολή του προς την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ζητάει την άμεση ενίσχυσή του Λογαριασμού από τον κρατικό προυπολογισμό. Κι αυτό, για να μπορούν να πληρώνονται οι προμηθευτές/πάροχοι χωρίς καθυστέρηση.
Ο Ειδικός Λογαριασμός Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΕΛΥΚΩ) είναι ένας μηχανισμός που συγκεντρώνει τα χρήματα που πληρώνουμε όλοι μας στους λογαριασμούς ρεύματος με τις χρεώσεις ΥΚΩ. Με αυτά χρηματοδοτείται το υψηλότερο κόστος ηλεκτροπαραγωγής στα μη διασυνδεδεμένα νησιά και χρηματοδοτούνται επίσης οι εκπτώσεις των Κοινωνικών Οικιακών Τιμολογίων (ΚΟΤ) και ορισμένες ειδικές ρυθμίσεις, όπως πολύτεκνοι και ευπαθείς ομάδες.
Το ζήτημα του ΕΛΥΚΩ είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση, όπου η «Κοινή Ωφέλεια» μετατρέπεται σε ιδιωτική ωφέλεια, χωρίς διαφάνεια. Τον λογαριασμό ΥΚΩ πληρώνουμε όλοι μας σε κάθε λογαριασμό ρεύματος και τα έσοδά του προορίζονται να καλύψουν την κοινωνική ανάγκη να μη μείνει κανένα νησί χωρίς ρεύμα και κανένα ευάλωτο νοικοκυριό στο σκοτάδι. Αυτή είναι η πραγματική κοινή ωφέλεια.
Στην πράξη όμως, τα ποσά συγκεντρώνονται, περνούν μέσα από τον ΕΛΥΚΩ, και στη συνέχεια διοχετεύονται στους προμηθευτές, ΔΕΗ και ιδιώτες. Όλοι οι καταναλωτές βάζουμε το χέρι στην τσέπη για να αποζημιωθούν οι προμηθευτές.
Αυτό που δεν ξέρουμε είναι πόσα ακριβώς εισπράττονται, για ποιο λόγο εμφανίζεται αυτό το έλλειμμα στον ΕΛΥΚΩ, τι ποσά καταβάλλονται και σε ποιον και ποιο είναι το πραγματικό κόστος. Οι προμηθευτές δηλώνουν ζημιές, όταν αποζημιώνονται μερικώς (π.χ. 50%), ενώ την ίδια ώρα εμφανίζουν πολλαπλάσια κέρδη στους ισολογισμούς τους και μοιράζουν μερίσματα στους μετόχους.
Η ΔΕΗ για το 2024 είχε καθαρά κέρδη περίπου 400 εκατ. ευρώ ο δε κύκλος εργασιών της ξεπέρασε τα 8 δισ. ευρώ. Η Mytilineos (Protergia) είχε συνολικά κέρδη Ομίλου το 2024 περίπου 600 εκατ. ευρώ από ενέργεια, μέταλλα κ.λπ. [Το κομμάτι προμήθειας ρεύματος συμβάλλει σημαντικά, αν και όχι με λεπτομερή διάκριση πάντα].
Η ΗΡΩΝ δεν δημοσιεύει πάντα αναλυτικά στοιχεία κερδοφορίας, αλλά η μητρική ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ είχε καθαρά κέρδη πάνω από 300 εκατ. ευρώ το 2024. Η Elpedison εμφανίζει κερδοφορία με δεκάδες εκατ. ευρώ ετησίως, ανάλογα με την πορεία της χονδρεμπορικής αγοράς.
Η αντίφαση είναι κραυγαλέα: Ο καταναλωτής πληρώνει ΥΚΩ για την «κοινή ωφέλεια». Ο προμηθευτής εισπράττει αποζημίωση, ενώ συνεχίζει να καταγράφει υπερκέρδη. Αν δεν υπάρχει διαφάνεια για το ποιος πληρώνει τι και ποιος εισπράττει πόσα και γιατί, τότε η «Κοινή Ωφέλεια» χάνει το νόημά της και μετατρέπεται σε ακόμη έναν μηχανισμό αναδιανομής πλούτου, από τους πολλούς στους λίγους βαφτισμένη «κοινωνική πολιτική».
Η κοινωνία χρειάζεται ενέργεια καθαρή και δίκαιη, με πλήρη διαφάνεια. Όχι ενέργεια χρηματιστηριακό προϊόν και εργαλείο κερδοφορίας και αναδιανομής πλούτου.
Στέφανος Σταμέλλος
