Παραδόθηκε στον εφέτη ανακριτή το πόρισμα του χημικού μηχανικού και πραγματογνώμονα των οικογενειών των θυμάτων του εγκλήματος των Τεμπών, Αχιλλέα Μιχόπουλου. Ο καθηγητής με τεκμηριωμένα συμπεράσματα, τα οποία εξάγονται από πειράματα που πραγματοποίησε η ομάδα του, αποδομεί πλήρως το “πόρισμα Καρώνη” και τη θεωρία του περί “ελαίων σιλικόνης” ως πιθανής και υπό προϋποθέσεις αιτίας της δημιουργίας της φονικής πυρόσφαιρας, της έκρηξης που επακολούθησε και της φωτιάς, η οποία και έκαψε ζωντανούς πολλούς από τους 57 νεκρούς της τραγωδίας και κάνει λόγο για ύπαρξη έως και 19 τόνων ιδιαίτερα εύφλεκτων υδρογονανθράκων στο 2ο και 3ο βαγόνι της εμπορικής αμαξοστοιχίας (μάλιστα παρουσιάζει φωτογραφίες, στις οποίες φαίνονται τα συρματόσχοινα που τις συγκρατούσαν), οι οποίοι και αναφλέγησαν και προκάλεσαν την πυρόσφαιρα και την πυρκαγιά που επακολούθησε.
Ο καθηγητής Μιχόπολος, μάλιστα, στη σχετική ανάρτηση γνωστοποίησης της κατάθεσης του πορίσματος του στον κ. Μπακαΐμη είναι ιδιαίτερα καυστικός και ζητά από τον ανακριτή “να μπει στον κόπο να διαβάσει ολόκληρο το πόρισμα”, τονίζοντας με νόημα πως “αν αυτή η ανάλυση μείνει στα συρτάρια, δεν θα έχουμε απλώς επανάληψη, αλλά συνένοχους…”!
Όπως αναφέρει ο ίδιος το εν λόγω πόρισμα “ακυρώνει θεωρίες, διαλύει προσχήματα, και αναδεικνύει παραλείψεις που στοιχειοθετούν μη τυχαία αλληλουχία”. Υπογραμμίζει επίσης ότι το πόρισμα “αποδομεί πλήρως την εκδοχή περί ελαίων σιλικόνης” και “καταρρίπτει με φυσικούς και χημικούς υπολογισμούς κάθε προσπάθεια εκτροπής της αιτίας προς ‘ανώδυνες’ εξηγήσεις”.
Σημειώνει ότι το πόρισμα “δεν καταλογίζει ευθύνες σε πρόσωπα” (δεν είναι αυτή η δουλειά του πραγματογνώμονα, αλλά του δικαστικού λειτουργού, όπως δηλώνει χαρακτηριστικά), αλλά “δείχνει καθαρά και με ακρίβεια ότι υπήρξαν θέσεις, υπογραφές και σιωπές που επέτρεψαν μια μαζική θερμοχημική καταστροφή”.
Τέλος, απευθυνόμενος προφανώς στον εφέτη ανακριτή, αναφέρει με νόημα ότι το μόνο που ζητά είναι το πόρισμα “να διαβαστεί. Να αντέξει όποιος το διαβάζει. Και μετά, να πράξει αναλόγως. Γιατί αν αυτή η ανάλυση μείνει στα συρτάρια, δεν θα έχουμε απλώς επανάληψη. Θα έχουμε συνένοχους…”.
Υπενθυμίζεται ότι πρόσφατα ο Αχ. Μιχόπουλος είχε επισημάνει τις τεχνικές ελλείψεις, τα λογικά άλματα, τις πιθανολογήσεις και εσωτερικές αντιφάσεις που περιλαμβάνονται στο πόρισμα Καρώνη, το οποίο έσπευσε να υιοθετήσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη, ερμηνεύοντας το κατά το δοκούν.
Χαρακτηριστικά αποσπάσματα από το πόρισμα Μιχόπουλου:
– Η θερμοκρασία ανάφλεξης των ελαίων είναι >300 °C. Η θερμοκρασία τους τη στιγμή του συμβάντος ήταν 80-90 °C. Η θερμοκρασία περιβάλλοντος ήταν 8-10 °C. Στις συνθήκες αυτές τα έλαια δεν αναφλέγονται καν.
– Τα έλαια σιλικόνης των μετασχηματιστών αποκλείεται να έχουν προκαλέσει την πυρόσφαιρα, διότι όλα τα πιθανά σενάρια έχουν αποκλειστεί μετά από διεξοδική και εξονυχιστική διερεύνηση.
Τι προκάλεσε την πυρόσφαιρα:
- Η πυρόσφαιρα έχει χαρακτηριστικό πορτοκαλλοκόκινο χρώμα, μία ακτινοβολία που εκπέμπεται κατά την καύση των ατόμων άνθρακα όταν το μίγμα καύσης είναι πλούσιο σε καύσιμο. Επιπρόσθετα, στη φάση της μείωσης της έντασης της καύσης, εμφανίζεται ένα μαύρο “πέπλο”, από άκαυστα σωματίδια άνθρακα (κάπνα), που προκύπτει κατά την καύση αρωματικών υδρογονανθράκων.
- Η ταχύτητα εξέλιξης του φαινομένου είναι πολύ χαρακτηριστική και παραπέμπει αποκλειστικά σε καύση πολύ εύφλεκτων υδρογονανθράκων, πολύ πτητικών, με θερμοκρασία ανάφλεξης υλικού <10 °C. Οι υδρογονάνθρακες αυτοί είναι πολύ συγκεκριμένοι, με 5-9 άτομα άνθρακα στη δομή τους.
- Αποκλείεται κατηγορηματικά η πιθανότητα παρουσίας υγραερίων (3-4 άτομα άνθρακα), διότι σε τέτοια περίπτωση θα είχε προκύψει έκρηξη (detonation) με ταχύτητες του μετώπου της φλόγας >340 m/s.
- Οι ταχύτητες μετώπου φλόγας που καταγράφηκαν ήταν 223 m/s (μέγιστη, στην έναρξη του φαινομένου) και στη διάρκεια του κυμαίνεται μεταξύ 10-40 m/s, δηλαδή χαρακτηρίζεται σαν έντονη καύση με πολύ τυρβώδη χαρακτηριστικά (deflagration), που παρατηρούνται όταν υπάρχει καύση υδρογονανθράκων.
Η συνολική ποσότητα των υδρογονανθράκων στο συρμό εκτιμάται μεταξύ 8,6 και 19 τόνων με τα μοντέλα που χρησιμοποιήθηκαν και 3 διαφορετικά σενάρια κατανομής μεταξύ αέριας και υγρής φάσης.
Τα συμπεράσματα του πορίσματος
1. Η δημιουργία του fireball αποκλείεται να οφείλεται σε ανάφλεξη του ελαίου σιλικόνης των αμαξοστοιχιών, λόγω του πολύ ψηλού σημείου ανάφλεξης (>300 °C). Η επιλογή του συγκεκριμένου τύπου ελαίου, εξ άλλου, έχει γίνει και με κριτήριο την ασφάλεια των μεταφορών.
2. Εξετάστηκε το υποθετικό σενάριο ανάφλεξης των ελαίων σιλικόνης λόγω έκθεσης σε σπινθήρα από βραχυκύκλωμα μέσα σε μετασχηματιστή. Το σενάριο αποκλείστηκε λόγω έλλειψης παροχής ρεύματος αμέσως μετά την πρόσκρουση. Σε μια τέτοια περίπτωση, θα είχε πρώτα προκληθεί διόγκωση του δοχείου του μετασχηματιστή. Oι υπολογισμοί της ποσότητας ελαίου που διέρρευσε στα πρώτα 10 δευτερόλεπτα από οπή που προκλήθηκε από πρόσκρουση ήταν 110-195 κιλά, πολύ μικρή για να προκαλέσει fireball τέτοιων διαστάσεων. Πουθενά δεν βρέθηκε αξιόλογη ποσότητα SiO2 που θα είχε προκύψει σαν προϊόν καύσης των ελαίων.
3. Με δεδομένα:
• Τις αναλύσεις του Γ.Χ.Κ. που εντοπίζουν στα δείγματα χώματος (μετά πάροδο 29 ημερών) εύφλεκτους και πτητικούς υδρογονάνθρακες, αρωματικούς και πολυαρωματικούς,
• Τις θερμοκρασίες περιβάλλοντος που επικρατούσαν τη στιγμή του συμβάντος (8-10 °C),
• Τις Θερμοκρασίες Ανάφλεξης των ουσιών που μελετήθηκαν,
Προκύπτει ότι το υλικό που δημιούργησε το νέφος και ανεφλέγη δημιουργώντας το fireball ήταν μίγμα υδρογονανθράκων που περιείχε τολουόλιο (θερμοκρασία ανάφλεξης 4 oC) και ξυλόλιο σε μεγάλη συγκέντρωση. Έτσι ερμηνεύεται η άμεση ανάφλεξη του νέφους με τις θερμοκρασίες που επικρατούσαν. Το υγρό ήταν μίγμα αρωματικών υδρογονανθράκων τουλάχιστον.
4. Για τη δημιουργία fireball αυτού του μεγέθους, η ποσότητα υδρογονανθράκων που απαιτείται, είναι της τάξης των 3.8-5.4 τόνων, βάσει των μοντέλων υπολογισμών. Πρόσθετο στοιχείο επιβεβαίωσης είναι η έντονη παρουσία σωματιδίων άνθρακα (κάπνας) στο fireball, φαινόμενο ιδιαίτερα έντονο κατά την καύση αρωματικών.
5. Η ακτινοβολία που δημιούργησε το fireball ήταν ιδιαίτερα έντονη, μεγαλύτερη από 10 kW/m2 σε απόσταση μέχρι 223 m από το κέντρο του. Ωστόσο, η ένταση αυτή, σε συνδυασμό με τη διάρκεια του φαινομένου, δεν φαίνεται να δικαιολογεί την απανθράκωση των θυμάτων. Εδώ πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι ο βαθμός απανθράκωσης ήταν συνάρτηση του χρόνου έκθεσης στη δευτερογενή φωτιά που συντηρήθηκε από τα καιόμενα υλικά. Από τη στιγμή που διασώθηκαν επιβάτες από το κυλικείο χωρίς εγκαύματα λόγω ακτινοβολίας, είναι αδύνατο να απανθρακώθηκε κάποιο θύμα από το fireball. Τα ηχητικά δεδομένα του 112 αποκαλύπτουν ότι επιβάτες που επιβίωσαν της σύγκρουσης, βρέθηκαν απανθρακωμένοι, η φωτιά ξεκίνησε 1.5-3 λεπτά μετά τη σύγκρουση.
6. Η ποσότητα των υδρογονανθράκων που χύθηκε στο έδαφος εκτιμάται σε 8.9-12.6 τόνους. Ένα μέρος του κάηκε δευτερογενώς υπό τη μορφή pool fire και προκάλεσε την ανάφλεξη άλλων υλικών ή χύθηκε στο έδαφος και απορροφήθηκε από το χώμα χωρίς να καεί. Από τα μηνύματα στο 112 που δημοσιοποιήθηκαν φαίνεται σαφώς ότι πολλά άτομα που επιβίωσαν της σύγκρουσης, απανθρακώθηκαν από τη φωτιά που ξεκίνησε 1.5-3 λεπτά αργότερα.
7. Η ποσότητα που παρέμεινε στο έδαφος μετά την κατάσβεση εξατμιζόταν συνεχώς, δημιουργώντας συνθήκες επικίνδυνες για την ασφάλεια των εμπλεκομένων και η αναπνοή ήταν αδύνατη. Έτσι προέκυψε η ανάγκη εξυγίανσης, με αντικατάσταση του επιμολυσμένου χώματος με καθαρό.
8. Η συνολική ποσότητα υδρογονανθράκων που εκτιμάται ότι υπήρχε στην Εμπορική αμαξοστοιχία με βάση 3 σενάρια κατανομής φάσεων και 6 μοντέλα διασποράς είναι 8.6-19 Τόνοι.
9. Η κινητική ενέργεια των δύο τρένων ήταν πολύ μεγάλη, αλλά αναλώθηκε στην παραμόρφωση των μετάλλων. Είναι απολύτως αδύνατο η πυρόσφαιρα να είναι το αποτέλεσμα απελευθέρωσης κινητικής ενέργειας. Η πυρόσφαιρα ακτινοβολεί, λόγω της σύνθεσης της μάζας που καίγεται και εκπέμπει φωτόνια λόγω διέγερσης των ατόμων άνθρακα.
10. Οι οργανικοί διαλύτες (συμπεριλαμβανομένων των αρωματικών) που χρησιμοποιούνται στην αραίωση χρωμάτων είναι εξαιρετικά πτητικοί, και χρησιμοποιούνται απλά για την αραίωση του χρώματος για να γίνει καλύτερη (ποιοτικά) η εφαρμογή του στην επιφάνεια προς βαφή. Λόγω της πτητικότητας τους, εξατμίζονται πολύ γρήγορα. Μετά πάροδο 1 ώρας από την εφαρμογή της βαφής, έχει εξατμιστεί πρακτικά το σύνολο της ποσότητας που βρίσκονταν στο χρώμα. Έτσι αποκλείεται το ενδεχόμενο παραγωγής πυρόσφαιρας από υπολειμματικές ποσότητες διαλυτών από την βαφή των τρένων.
Παρακάτω, ακολουθεί όλο το πόρισμα του καθηγητή Αχ. Μιχόπολου και της ομάδας του:
https://drive.google.com/file/d/1dQiPE2AVf5kX8cKHwUZqxY8T1uApoGKb/view
