Μετά από 30 χρόνια εξαγγελιών, αντιδράσεων, δικαστικών μαχών και διαβουλεύσεων, η περιβόητη τουριστική επένδυση «Itanos Gaia» στο Κάβο Σίδερο δείχνει να καταρρέει.
Τι προέβλεπε το σχέδιο
- Τουριστικό συγκρότημα με 5 ξενοδοχεία, βίλες, εμπορικό κέντρο, εστιατόρια, μπαρ, spa, γήπεδο γκολφ, αφαλάτωση, βιολογικό και άλλες υποδομές.
- Ανάπτυξη σε 25.000 στρέμματα γης της Μονής Τοπλού.
Χρονολόγιο
1990s: Η Minoan Group εξασφαλίζει τα δικαιώματα εκμετάλλευσης.
2012: Απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής για την ένταξη της επένδυσης στις διαδικασίες στρατηγικών επενδύσεων.
2016: Εκδίδεται το Προεδρικό Διάταγμα για το σχεδιασμό της ξενοδοχειακής μονάδας.
2024–2025: Το έργο παγώνει. Οικονομικές ζημίες, χρέη και διακοπή επικοινωνίας με τη Μονή Τοπλού.
Οικονομικό ναυάγιο
- Η εταιρεία καταγράφει ζημία 42,5 εκατ. στερλινών το 2024.
- Η αξία του ακινήτου κατρακυλά από 56 εκατ. σε 7 εκατ. ευρώ.
- Σύμβουλοι και συνεργάτες εγκαταλείπουν λόγω απλήρωτων οφειλών.
Περιβαλλοντική απειλή
Η περιοχή του Κάβο Σίδερο φιλοξενεί μοναδικά οικοσυστήματα και εντάσσεται στο δίκτυο Natura 2000. Επίσης είναι ένας σημαντικός και ανεξερεύνητος αρχαιολογικός τόπος και από το 2015 έχει ενταχθεί σε γεωπάρκο της Unesco. Οποιαδήποτε μεγάλη τουριστική εγκατάσταση θα αλλοιώσει ανεπανόρθωτα το παρθένο αυτό τοπίο της Σητείας. Παράλληλα, παρά τις διαβεβαιώσεις για το αντίθετο, η εμπειρία δείχνει ότι τέτοιου τύπου έργα φέρνουν πίεση σε υδάτινους πόρους, υποδομές και στον κοινωνικό ιστό.
Από το 2007 και μετά ένα ισχυρό κίνημα είχε εκδηλωθεί στην Κρήτη για την αποτροπή των καταστροφικών σχεδίων για το Κάβο Σίδερο. Εν τέλει φαίνεται ότι το κίνημα ήταν πιο ανθεκτικό από τα εκατομμύρια των επενδυτών.
Πού βρισκόμαστε σήμερα
Το έργο έχει βυθιστεί σε οικονομικό και θεσμικό τέλμα. Η μη δεσμευτική πρόταση «διάσωσης» από την εταιρεία DAGG μοιάζει περισσότερο με προσπάθεια εξαγοράς της Minoan παρά με πραγματική λύση.
Συμπέρασμα
Η υπόθεση Minoan – Κάβο Σίδερο αποτελεί μάθημα για όλη την Ελλάδα: Οι φαραωνικές τουριστικές επενδύσεις δεν είναι μόνο μη βιώσιμες από περιβαλλοντική σκοπιά. Συχνά δεν διακρίνονται καν από οικονομική βιωσιμότητα, κάτι που δείχνει ιδιαίτερα πρόχειρο επιχειρηματικό σχεδιασμό. Επειδή όμως πολλές φορές οι εταιρείες προχωρούν χωρίς εγγυήσεις, μπορεί να προκληθεί ανεπανόρθωτη ζημιά για έργα που είναι εκ των προτέρων καταδικασμένα.
Πρώτα από όλα όμως η περίπτωση αυτή θα έπρεπε να αποτελεί μάθημα για όσους υποτιμούν τη δύναμη των περιβαλλοντικών κινημάτων.
