Πράσινο και Μωβ: Βαρύς φόρος αίματος για λάθη και συνειδητή υποβάθμιση του σιδηροδρόμου

Ανακοίνωση του γραφείου τύπου της Συμμαχίας για το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών

Από το γραφείο τύπου της συμμαχίας “Πράσινο και Μωβ” εκδόθηκε η παρακάτω ανακοίνωση:

Η συμμαχία Πράσινο και Μωβ εκφράζει τη θλίψη της για την τραγωδία που εκτυλίχθηκε στα Τέμπη και τη συμπαράστασή της σε όσους και όσες έχασαν δικούς τους ανθρώπους ή αγωνιούν για τους τραυματίες. Σε ένα τόσο μεγάλο δημόσιο πένθος, δεν έχει νόημα η συνέχιση της προεκλογικής δραστηριότητας. 

Για να μην επαναληφθεί κάτι ανάλογο, όμως, η συμμαχία Πράσινο και Μωβ απαιτεί τη διερεύνηση των αιτίων της τραγωδίας σε βάθος. Η παραίτηση του Υπουργού Μεταφορών δεν μπορεί να συγκαλύψει τις ευθύνες για διαχρονική υποβάθμιση του σιδηροδρόμου στην Ελλάδα, που τα τελευταία χρόνια έχει περάσει σε ιταλικό έλεγχο. Υπάρχουν ήδη σοβαρότατα ερωτήματα, που πρέπει να απαντηθούν:

  • Μετωπική σύγκρουση τρένων σε διπλή γραμμή, δεν έχει ξανασυμβεί στην Ευρώπη τις τελευταίες δεκαετίες. Παγκοσμίως, ο σιδηρόδρομος είναι το ασφαλέστερο μεταφορικό μέσο, με τον χαμηλότερο δείκτη σοβαρών ατυχημάτων. Αυτόματα συστήματα σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης λειτουργούν διεθνώς σε όλους τους κύριους άξονες, ώστε να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος από ανθρώπινο λάθος. Γιατί στην Ελλάδα τα συστήματα παραμένουν χειροκίνητα, με αποτέλεσμα να επιρρίπτονται οι ευθύνες σε ένα μόνο πρόσωπο;
  • Στον νέο σιδηροδρομικό άξονα Αθήνας-Θεσσαλονίκης, σε τι βαθμό έχουν ολοκληρωθεί τα απαραίτητα συστήματα αυτόματης σηματοδότησης, τηλεδιοίκησης και προστασίας συρμού; Ποιο ήταν το αρχικό χρονοδιάγραμμα για τη λειτουργία τους, και πότε προβλέπεται τελικά να λειτουργήσουν πλήρως;
  • Όσα συστήματα τέθηκαν σε λειτουργία, συνεχίζουν να λειτουργούν; Προστατεύονται από παρεμβάσεις και βανδαλισμούς; Για πόσο διάστημα μένουν τα συστήματα ασφαλείας εκτός λειτουργίας, όταν εμφανίζεται πρόβλημα;
  • Στο σημείο της τραγωδίας, υπήρχαν συστήματα ασφαλείας που δεν λειτουργούσαν; Ήταν το πρόβλημα γνωστό και πριν το ατύχημα; Για πόσο διάστημα ήταν τα συστήματα εκτός λειτουργίας; Ποιο ήταν το χρονοδιάγραμμα για την αποκατάστασή τους;
  • Είναι σωστά στελεχωμένος ο δημόσιος ΟΣΕ, που διαχειρίζεται το δίκτυο και τις υποδομές;

Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και τραγικές παραλείψεις

Επιπλέον, το Πράσινο και Μωβ σημειώνει:

  • Πριν μόνο λίγες μέρες, η Ελλάδα παραπέμφθηκε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για παράβαση της Οδηγίας 12/34/ΕΕ για τον Ενιαίο Σιδηροδρομικό Χώρο
  • Την περασμένη εβδομάδα έληξε επίσημα το #EUYearofRail, ένα έτος για την αναγέννηση των σιδηροδρόμων στην Ευρώπη, όπου η Ελλάδα ήταν απούσα.
  • Η σύμβαση του έργου «Ανάταξη και Αναβάθμιση του συστήματος Σηματοδότησης-Τηλεδιοίκησης και Αντικατάστασης 70 Αλλαγών Τροχιάς Σε Εντοπισμένα Τμήματα του Άξονα Αθήνα- Θεσσαλονίκη- Προμαχώνας» Α.Σ 717, ποσού 41,3 εκατ € έχει υπογραφεί από τις 26/9/2014 και σύμφωνα με την ιστοσελίδα της ΕΡΓΟΣΕ έχει ολοκληρωθεί το 78,7% ενώ υπογράφηκε και συμπληρωματική σύμβαση, ποσού 13,3 € εκατ. στις 19/5/2021 και έχει ολοκληρωθεί μόνο το 16,9%.
  • Η εν λόγω σύμβαση (717) έχει άμεση διεπαφή με τη σύμβαση προμήθειας (10005), η οποία αφορά την εγκατάσταση του ETCS (European Control Train System) στα αντίστοιχα τμήματα. Αν είχε ολοκληρωθεί η εγκατάσταση και λειτουργία του ETCS ενδεχομένως να είχε αποφευχθεί το δυστύχημα.
  • Τη μη τήρηση του φυσικού αντικειμένου της σύμβασης 717 και του τρόπου υλοποίησης του ETCS, καθώς και τη μη τήρηση των χρονικών δεσμεύσεων προς την ΕΕ κατήγγειλε με την επιστολή παραίτησής του ο πρόεδρος της επιτροπής ETCS, η οποία είναι αρμόδια για τα έργα σηματοδότησης και ασφάλειας στο σιδηροδρομικό δίκτυο.

Διαφάνεια 

Από το 2015 μέχρι σήμερα, τι εμπόδισε τις κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ να προωθήσουν την απαραίτητη σύμβαση μεταξύ της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων και του δημόσιου ΟΣΕ ως διαχειριστή του δικτύου, ώστε να διασφαλιστεί διαφανής και προβλέψιμη δημόσια χρηματοδότηση για αυτό ακριβώς το είδος των κρίσιμων έργων;

Άξονας ανάπτυξης οι μεταφορές σταθερής τροχιάς

Η βιώσιμη και ασφαλής κινητικότητα δεν είναι αγαθό πολυτελείας αλλά επιτακτική ανάγκη των καιρών μας.

Έχουμε τα μέσα για να γίνει ο εκσυγχρονισμός των τραίνων. Ωστόσο, απαιτείται πολιτική βούληση και μια κυβέρνηση που θέτει πολιτικές προτεραιότητες σε όσα έχουν νόημα για την ποιότητα ζωής, για τη ζωή όλων μας.

Η συμμαχία Πράσινο και Μωβ στηρίζει τον σιδηρόδρομο και τον θεωρεί κορμό κάθε βιώσιμης πολιτικής μεταφορών. Ακριβώς γι’ αυτό, όμως, θεωρεί απαραίτητο να αντιστραφεί η πολιτική εγκατάλειψης του σιδηροδρόμου και η αντίληψη που τον θεωρεί «φτωχό συγγενή», αφήνοντας χώρο να συμβούν τραγωδίες όπως η τωρινή. 

Τέλος, επιβάλλεται οι κρίσιμες υποδομές που εξυπηρετούν τους πολίτες να λογοδοτούν και να ελέγχονται από ανεξάρτητες δημόσιες αρχές.