Ένα εξαιρετικό κείμενο που περιγράφει την κατάσταση στην τουριστική Σαντορίνη, στα νησιά και στη χώρα, που δημοσιεύθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
..
Βρέθηκα αναγκαστικά για ένα βράδυ στη Σαντορίνη, αφού το νησί λειτουργεί ως κόμβος αν θες να μετακινηθείς από ένα μικρό νησί των Κυκλάδων προς ένα άλλο.
Η τελευταία φορά που είχα πάει, και τότε είχα μείνει παραπάνω, ήταν πριν ακριβώς είκοσι χρόνια. Η φωτογραφία αυτή είναι η καλντέρα των Φηρών και αυτό που αντικρίσαμε φτάνοντας εκεί ήταν πέρα για πέρα σοκαριστικό (όσο κι αν ξέραμε όλα τα δεδομένα της υπερτουριστικής πορείας του νησιού).
Τα Φηρά είναι ένας συνδυασμός από Μαϊάμι και Μοναστηράκι στη νιοστή. Περπατάμε ανάμεσα σε McDonald’s, επώνυμα ρούχα οίκων, φτηνές απομιμήσεις, κράχτες εστιατορίων, παμπ και χίλια δυο άλλα καταστήματα εμπορευμάτων και υπηρεσιών.
Ένας κύριος μας ρωτάει φωνάζοντας στα αγγλικά αν μας ενδιαφέρει το skincare και μας δείχνει την είσοδο για ένα κέντρο αισθητικής στις έντεκα το βράδυ.
Μία παρέα εικοσάχρονων κοριτσιών με βρετανική προφορά σταματάει έξω από μια σκοτεινή παμπ που μέσα παίζει δυνατή μουσική, σε έναν μαυροπίνακα δίπλα στην είσοδο ενημερώνει ότι έχει happy hour, μιλάνε με τον νεαρό υπάλληλο στην πόρτα, “τι παίρνουμε με 10 ευρώ;” “”Ένα κοκτέιλ ΚΑΙ ένα σφηνάκι!”, “Α, όχι, θέλω μια καλύτερη προσφορά”.
Μια νεαρή Ελληνίδα μπροστά μου, καλοβαμμένη, κρατάει μια απομίμηση Λουί Βιτόν στο χέρι -σταματάει και λέει στο αγόρι της “αυτά είναι πολύ ωραία” δείχνοντάς του ένα ζευγάρι υπερκοστολογημένα σανδάλια κακής δερματίνης.
Παρακάτω ένα μαγαζί που κάνει πεντικιούρ σε λεκάνες με ψαράκια που σου τσιμπάνε τα πόδια. Ένα ινδικό fast food. Ένα μαγαζί που πουλάει πλαστικές κούπες και ποπ αρτ και έχει απ’ έξω κρεμασμένη μια rainbow σημαία, λίγο πιο πέρα ένα γκέι κλαμπ που δεν έχει σημαία αλλά ενημερώνει για ένα ντραγκ σόου που θα γίνει σε λίγες μέρες.
Το σκηνικό θυμίζει Λας Βέγκας: δυνατά φώτα παντού, άνθρωποι από κάθε χώρα, φυλή, οικονομικό background, βρήκαν τρόπο να έρθουν στη (φθηνότερη φέτος λόγω των σεισμών) Σαντορίνη για να ζήσουν κάτι που θα τους δώσει ένα μεγάλο hype -αλλά κι αυτό μετά θα τους αφήσει με το γνωστό πέσιμο της επαφής με την πραγματικότητα των ζώων τους, των ζωών μας, του κόσμου.
Βρίσκουμε μια ταβέρνα χωμένη σε ένα στενό, χωρίς θέα και κράχτη. Μπαίνουμε και τρώμε κάτι σχετικά αξιοπρεπές, σχετικά φτηνό.
..
Ικανοποιούμαστε με το σχετικό αποτέλεσμα μέσα στην απελπισία της ασχήμιας και της εκμετάλλευσης γύρω μας και μας είναι σαφές ότι αυτό έχει πολλαπλές αναγνώσεις.
Η σερβιτόρα με βλέπει κάπως σαστισμένη, “πρώτη φορά έρχεστε;”, “έχω να έρθω είκοσι χρόνια”, “ε, πώς να μη σοκαριστείτε”. Η αλήθεια είναι ότι η Σαντορίνη είχε διαλέξει την πορεία της από τότε και έδειχνε όλα τα πρώτα στοιχεία του τι θα ακολουθούσε -όπως και η Μύκονος, ακόμα και με λίγο διαφορετικούς όρους. Η έκπληξη για μένα μάλλον έγκειται στον βαθμό που αυτό μπορούσε να φτάσει.
Τρώμε και περπατάμε ανάμεσα στα παραπάνω σα να βρισκόμαστε στο σκηνικό μιας ταινίας όπου γινόμαστε κομπάρσοι χωρίς να το καταλάβουμε. Με προσπάθεια φτάνουμε σε ένα άνοιγμα προς την Καλντέρα. Χρειάζεται να περιμένουμε μια παρέα μπροστά μας να τελειώσει τις φωτογραφίες μέχρι να προχωρήσουμε και να δούμε τη βραδινή θέα. Σοκ -αλλά και όχι.
Από το καραβάκι που μας έφερε είδαμε τα πρώτα στοιχεία, νέες οικοδομές, σπίτια και ξενοδοχεία σε κάθε απίθανο σημείο του νησιού. Κι αν εδώ το φαινόμενο φτάνει πέρα από την πλήρη διάβρωση, ο κίνδυνος φαίνεται κι αλλού, κι ας υπάρχουν αντιστάσεις: Ανάφη, Αμοργός, Ικαρία -κι όχι μόνο.
Μία χώρα-τσίρκο. Από το Παγκράτι και τα Εξάρχεια μέχρι τη Σαντορίνη και την Πάρο, μια χώρα, πόλεις και νησιά παραδομένα σε μια ιδέα ανάπτυξης που οδηγεί νομοτελειακά στο κενό, μια χώρα-σκηνικό για τουρίστες, για όσους αναζητούν “εμπειρίες”, ζουν τη στιγμή, επιζητούν ένα κέλυφος πολυτέλειας -ενώ τα funds συγκεντρώνουν πρώτες κατοικίες και τις πετάνε σε μια χαβούζα επενδυτικών μηχανισμών.
Μία χώρα θεματικό πάρκο.
Ξυπνάω το πρωί στο δωμάτιο που κλείσαμε τελευταία στιγμή στη μισή τιμή και ανοίγοντας τα social media μου έρχεται διαφήμιση για υπηρεσίες στη Σαντορίνη, από αυτές που δεν ήξερα ότι υπάρχουν: “ανάληψη μετρητών, πληρωμή λογαριασμών ΔΕΚΟ, τραπεζικές εργασίες: αναλαμβάνουμε ό,τι χρειαστείτε για να έχετε τις πιο ξέγνοιαστες διακοπές. Βρείτε μας στα κέντρα μας σε όλο το νησί”.
Ο Δημητριάδης στο έργο του “Πεθαίνω σαν χώρα” γράφει:
“…εύχομαι να έρθει γρήγορα ο θάνατος αυτός, γιατί ούτως ή άλλως δεν μπορούμε να τον αποφύγουμε. Είναι νομοτελειακό. Βρισκόμαστε στην κίνηση ενός μηχανισμού ο οποίος δεν θα σταματήσει παρά μόνο όταν θα έχει ολοκληρώσει την τροχιά του.”
Να πεθάνει κάτι από αυτή τη χώρα. Να σβήσει εντελώς γιατί όσο σαπίζει αργά και κάποιες στιγμές υποδόρια η αρρώστια εξαπλώνεται. Να πεθάνει κάτι, να δούμε πώς θα βγει κάτι άλλο. Όχι κάτι απλώς καινούριο, όχι γυαλιστερό, όχι σίγουρο -αλλά αυτό το άγουρο που γεννιέται από τη βεβαιότητα πως ό,τι είχαμε και πορευόμασταν ως τώρα τελείωσε.
Πίσω δεν κοιτάμε πια.
