Το θέμα της επέκτασης της Λ. Κύμης έφεραν με νεότερη ερώτησή τους 17 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ.
Η ερώτηση:
Στις 12/01/2022 δημοπρατήθηκε το έργο «Ολοκλήρωση Λ. Κύμης στο τμήμα: Αττική Οδός (Α/Κ Κύμης) έως Ε.Ο.Α1 (Α/Κ Καλυφτάκη)», προϋπολογισμού 320.000.000,00€ (με ΦΠΑ) και προαίρεση 32.535.715,00 (με ΦΠΑ). Με την υπ’ αρ. πρωτ. 2571/24-1-2021 ερώτησή μας είχαμε θέσει συγκεκριμένα ζητήματα που προκάλεσαν – και συνεχίζουν να προκαλούν – έντονους προβληματισμούς και ανησυχίες στους κατοίκους της περιοχής του βόρειου τμήματος του Ηρακλείου Αττικής. Οι απαντήσεις που δόθηκαν από το ερωτώμενο Υπουργείο ουδόλως καθησύχασαν τους ανωτέρω προβληματισμούς αφού δεν υπήρξε καμία ουσιαστική δέσμευση για τη συμπερίληψη των αναγκών των τοπικών κοινωνιών κατά την υλοποίηση του έργου.
Ειδικότερα:
α) στο ερώτημα για την ανάγκη σαφούς σχεδιασμού πριν την οριστικοποίηση των μελετών προκειμένου να υιοθετηθούν τα αιτήματα των κατοίκων και του Δημοτικού Συμβουλίου Ηρακλείου Αττικής με αιχμή την επέκταση του μεγέθους της υπόγειας σήραγγας, ο ερωτώμενος Υπουργός απάντησε αορίστως και χωρίς καμία δέσμευση ότι η οριστικοποίηση των μελετών θα ολοκληρωθεί από τον ανάδοχο μετά την ανάθεση της σύμβασης και «όποια αιτήματα» του Δήμου Ηρακλείου υιοθετηθούν θα περιληφθούν στις μελέτες που θα εγκριθούν στη συνέχεια αρμοδίως.
β) στο ερώτημα αν υπάρχει σαφής σχεδιασμός για την υλοποίηση αντισταθμιστικών έργων δημόσιου και κοινωφελούς χαρακτήρα (αθλητικοί χώροι, πράσινο κ.α.) στο σκεπαστό τμήμα της Λεωφόρου Κύμης, επίσης όλως αορίστως και χωρίς καμία πρόθεση ουσιαστικής δέσμευσης για την ικανοποίηση των εύλογων αιτημάτων του Δήμου Ηρακλείου, ο ερωτώμενος Υπουργός απάντησε ότι ο σχεδιασμός για την υλοποίηση αντισταθμιστικών έργων δημόσιου και κοινωφελούς χαρακτήρα (αθλητικοί χώροι, πράσινο κ.α.) στο σκεπαστό τμήμα της Λεωφόρου Κύμης θα προκύψει μετά την υλοποίηση των οριστικών μελετών και λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες των περιοχών, εξετάζοντας τα αιτήματα των αντίστοιχων Δήμων.
γ) στο δε ερώτημα για την πορεία υλοποίησης των απαλλοτριώσεων και το χρονοδιάγραμμα υλοποίησής τους, ο ερωτώμενος Υπουργός απάντησε ότι η αρμόδια Διεύθυνση Απαλλοτριώσεων υλοποιεί από τον Ιούλιο 2021 σύμβαση κτηματολογικής μελέτης για το συγκεκριμένο έργο, στο πλαίσιο υλοποίησης της οποίας θα αντιμετωπισθούν θέματα αποζημίωσης των ιδιοκτητών και θα συνταχθούν συμπληρωματικά και διορθωτικά κτηματολόγια όπου απαιτηθεί σύμφωνα με τις μελέτες του έργου.
Στη συνέχεια, ο Δήμος Ηρακλείου Αττικής άσκησε ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας αίτηση ακύρωσης κατά του Υπουργού Μεταφορών και Υποδομών για την ακύρωση – ανάκληση της από 12/1/2022 Διακήρυξης για την ανάθεση σύμβασης του ανωτέρω έργου, για λόγους που αφορούν την έγκριση των περιβαλλοντικών όρων του έργου, η συζήτηση της οποίας εκκρεμεί.
Προσωρινός ανάδοχος του έργου, σύμφωνα με όσα έχουν δημοσιοποιηθεί, αναδείχθηκε η κοινοπραξία «ΤΕΡΝΑ – ΑΚΤΩΡ – Ιntrakat». Σύμφωνα με δημοσιεύματα στον Τύπο, στόχος του υπουργείου ήταν η σύμβαση να υπογραφεί στις αρχές του περασμένου φθινοπώρου, με εκκρεμότητα το ποσοστό των απαλλοτριώσεων που απομένει (το υπουργείο Υποδομών είχε επιμείνει ότι είναι μικρό), ώστε αυτές να μην αποτελέσουν εμπόδιο στην ταχεία εξέλιξη του έργου. Επισημαίνεται ότι ο χρόνος ολοκλήρωσης του έργου έχει οριστεί σε τέσσερα χρόνια από την υπογραφή της σύμβασης.
Έναν χρόνο μετά τη δημοπράτηση του έργου και περί τους 8 μήνες από την ανάδειξη προσωρινού αναδόχου το έργο ακόμα δεν έχει συμβασιοποιηθεί ενώ εγείρονται σημαντικά ερωτήματα που αφορούν τη χρηματοδότησή του.
Συγκεκριμένα, προκειμένου να μπορέσει να δημοπρατηθεί νόμιμα, το έργο εντάχθηκε στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ενάριθμο 2021 ΣΕ07100015 ΣΑΕ 071) με την προϋπόθεση ότι η Προϊσταμένη Αρχή δεν θα προβεί σε κοινοποίηση προς τον ανακηρυχθέντα ανάδοχο της εγκριτικής απόφασης του αποτελέσματος της δημοπρασίας πριν την ένταξη του έργου σε πρόγραμμα συγχρηματοδότησης ενώ επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση η ανάληψη νομικών δεσμεύσεων για δαπάνες απαλλοτριώσεων μέχρι του ποσού των 35,3 εκ ευρώ (ΥΑ με αριθ. 135428/10-12-2021, ΑΔΑ ΨΠΩΧ46ΜΤΛΡ-8ΑΞ). Στη δε, περίληψη της διακήρυξης δημοπρασίας του έργου (αριθ. Πρωτ. 9602/13-01-2022, ΑΔΑ 95Κ6465ΧΘΞ-ΗΙΖ) ορίζεται ότι «Το έργο θα χρηματοδοτηθεί στο προσεχές χρονικό διάστημα από πόρους του ΕΣΠΑ 2021-2027» (άρθρο 8 περίληψης της διακήρυξης).
Επί της ουσίας, η εν λόγω ένταξη στο ΠΔΕ – κατά τη συνήθη διαδικασία – σημαίνει ότι το έργο εντάσσεται προσωρινά ως χρηματοδοτούμενο από εθνικούς πόρους (με μηδενικές πιστώσεις όπως προκύπτει από την ίδια την απόφαση ένταξης) προκειμένου να μπορέσει να δημοπρατηθεί και δεν επιτρέπεται να συμβασιοποιηθεί πριν την ένταξή του σε συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα (εξασφάλιση χρηματοδότησης) ενώ η κατ’ εξαίρεση χρηματοδότηση των απαλλοτριώσεων αφορά τους κανόνες επιλεξιμότητας.
Επίσης, σε τοποθέτησή του στην Ολομέλεια της Βουλής, στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου και συγκεκριμένα σε απάντηση επίκαιρης ερώτησης σχετικά με σιδηροδρομικά έργα, ο ερωτώμενος Υπουργός ανέφερε «Δεν έχω την ώρα να σας πω περισσότερα. Ίσως σε μια άλλη επίκαιρη ερώτηση μπορούμε να συζητήσουμε και για τα οδικά έργα, για τις επεκτάσεις στη Ραφήνα και στο Λαύριο που θα γίνουν µέσω των δημοπρατήσεων που θα βγάλουμε. Δεν τα έχουμε ανακοινώσει αυτά διότι δεν έχουμε εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, αλλά για την επέκταση της Λεωφόρου Κύμης έχουμε ήδη δημοπρατήσει αυτό το έργο και έχουμε εξασφαλισμένη χρηματοδότηση» (Πρακτικά Ολομέλειας – Συνεδρίαση 21ης Νοεμβρίου 2022).
Μέχρι σήμερα, όμως, το έργο «Ολοκλήρωση Λ. Κύμης στο τμήμα: Αττική Οδός (Α/Κ Κύμης) έως Ε.Ο.Α1 (Α/Κ Καλυφτάκη)» δεν έχει ενταχθεί στο Επιχειρησιακό συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα. Επομένως, σύμφωνα με τον όρο της ανωτέρω υπουργικής απόφασης ένταξης στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΣΑΕ 071) δεν μπορεί να κοινοποιηθεί στον ανάδοχο η απόφαση έγκρισης του αποτελέσματος της δημοπρασίας.
Επειδή μέχρι σήμερα και ενώ ήδη έχει παρέλθει χρονικό διάστημα πλέον του έτους από τη δημοπράτηση και 8 μηνών από την ανάδειξη προσωρινού αναδόχου και το έργο δεν έχει ακόμα ενταχθεί προς συγχρηματοδότηση από πόρους του ΕΣΠΑ 2021-2027 και επομένως δεν μπορεί να συμβασιοποιηθεί.
Επειδή στις εύλογες ανησυχίες των κατοίκων της περιοχής και του Δήμου Ηρακλείου Αττικής, για τις οποίες ο ερωτώμενος Υπουργός δεν έχει προχωρήσει σε καμία ενέργεια ή δέσμευση προστίθενται και ερωτήματα σχετικά με τη χρηματοδότησή του και λαμβάνοντας υπόψη ότι πρόκειται για έργο με υψηλό κόστος για να χρηματοδοτηθεί από αμιγώς εθνικούς πόρους.
Επειδή αν και σύμφωνα με την ανωτέρω απόφαση ένταξης του έργου στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων δίνεται κατ’ εξαίρεση η δυνατότητα ανάληψης νομικής δέσμευσης για δαπάνες απαλλοτριώσεων μέχρι του ποσού των 35,3 εκ ευρώ, η διαδικασία των απαλλοτριώσεων δεν έχει ακόμα ξεκινήσει.
Ερωτώνται οι αρμόδιοι υπουργοί:
1. Με ποιο τρόπο έχει εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση του έργου «Ολοκλήρωση Λ. Κύμης στο τμήμα: Αττική Οδός (Α/Κ Κύμης) έως Ε.Ο.Α1 (Α/Κ Καλυφτάκη)»;
2. Σε ποιες ενέργειες έχουν ή πρόκειται να προβούν προκειμένου να ενταχθεί το έργο για χρηματοδότηση από πόρους του ΕΣΠΑ 2021-2027; Έχει ή προγραμματίζεται (και πότε) να εκδοθεί πρόσκληση για την ένταξή του σε συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα;
3. Υπάρχουν προοπτικές χρηματοδότησης του έργου από το Ε.Π «ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ» 2021-2027 ή άλλο επιχειρησιακό πρόγραμμα του νέου ΕΣΠΑ όσον αφορά την επιλεξιμότητα και τον προϋπολογισμό του (σε ποια προτεραιότητα/ειδικό στόχο, με ποιες προϋποθέσεις και κριτήρια);
4. Σε περίπτωση που δεν ενταχθεί στο ΕΣΠΑ 2021-2027 από που θα χρηματοδοτηθεί η υλοποίηση του έργου;
5. Σε ποιο ακριβώς στάδιο βρίσκεται η υλοποίηση των απαιτούμενων απαλλοτριώσεων; Έχει ολοκληρωθεί η κτηματολογική μελέτη; Ποιο το συνολικό κόστος των δαπανών για απαλλοτριώσεις; Σε ποιο ακριβώς στάδιο βρίσκονται οι διαδικασίες για τον καθορισμό τιμή μονάδας και ποιο το ακριβές αναλυτικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των απαιτούμενων απαλλοτριώσεων;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Σκουρλέτης Παναγιώτης(Πάνος)
Αλεξιάδης Τρύφων
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)
Βαρδάκης Σωκράτης
Δρίτσας Θεοόδωρος
Κατρούγκαλος Γιώργος
Καφαντάρη Χαρούλα (Χαρά)
Μάλαμα Κυριακή
Μπακαδήμα Φωτεινή
Ξενογιαννακοπούλου Μαριλίζα
Παπαδόπουλος Αθανάσιος (Σάκης)
Πούλου Παναγιού (Γιώτα)
Ραγκούσης Γιάννης
Φίλης Νικόλαος
Φωτίου Θεανώ
Χρηστίδου Ραλλία
