Απόφαση σκάνδαλο για τον αποτεφρωτήρα της Φυλής καταγγέλλει το Δυτικό Μέτωπο

Απόφαση σκάνδαλο της Ε.Ε. του ΕΔΣΝΑ που ουσιαστικά παρατείνει τη λειτουργία του αποτεφρωτήρα επικίνδυνων αποβλήτων υγειονομικών μονάδων (ΕΑΥΜ) της Φυλής καταγγέλλει το Δυτικό Μέτωπο, σύμφωνα με ανακοίνωση της Γραμματείας του.

Αναλυτικά, η ανακοίνωση της Γραμματείας του Δυτικού Μετώπου έχει ως εξής:

Στις 28/12/2023 εκδόθηκε απόφαση τροποποίησης – ανανέωσης της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) του έργου: «Θερμική Επεξεργασία (Αποτεφρωτήρας) Επικίνδυνων Αποβλήτων Υγειονομικών Μονάδων (ΕΑΥΜ) και των προσομοιαζόντων με αυτά, στην ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής», η οποία  αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα aepo.ypeka.gr στις 5/1/2024.

Πριν από την έκδοση αυτής της απόφασης υπήρξε μια επίμονη προσπάθεια να παραταθεί η λειτουργία της εγκατάστασης, αντί να κλείσει και να μεταφερθεί σε άλλο, ασφαλή χώρο. Ο σχετικός διαγωνισμός είχε αποφασιστεί από την ΕΕ του ΕΔΣΝΑ, στις 23/3/2021, που περιελάμβανε την αναβάθμιση, τη συντήρηση και τη λειτουργία του αποτεφρωτήρα για τη χρονική περίοδο 2022-2027. Πριν ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός, στις 15/11/2021, η ΕΕ του ΕΔΣΝΑ αλλάζει «ρότα» και αποφασίζει να προκηρύξει νέο διαγωνισμό για την αναβάθμιση, τη συντήρηση και τη λειτουργία του αποτεφρωτήρα για τη χρονική περίοδο 2022- 2047. Το οικονομικό αντικείμενο ήταν 86 εκατ. ευρώ, χωρίς το ΦΠΑ (106 εκατ. ευρώ με το ΦΠΑ). Τον Απρίλη του 2022, ο διαγωνισμός κατακυρώθηκε στην -ουσιαστικά, μόνη συμμετέχουσα- κοινοπραξία «Ηλέκτωρ Α.Ε. – Άρση Α.Ε.», με έκπτωση μόλις 5% (81.060.157 ευρώ και δικαίωμα προαίρεσης μετεγκατάστασης αξίας 5.000.014 ευρώ, με το ΦΠΑ 106,64 εκατ. ευρώ).

Το ΔΥΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ, με ανακοινώσεις του, στις 5/4/2021 και στις 7/4/2022, επεσήμανε τις επιπτώσεις από αυτήν την εξέλιξη και καλούσε την ΕΕ του ΕΔΣΝΑ να ακυρώσει αμέσως τη  διαγωνιστική διαδικασία, ενώ στις 12/4/2021 είχε στείλει ανοιχτή επιστολή στους δημάρχους και τα δημοτικά συμβούλια των δήμων της Δ. Αθήνας – Δ. Αττικής, τα μέλη του περιφερειακού συμβουλίου Αττικής, τους βουλευτές του Β2΄ Δυτικού τομέα Αθηνών  – Β΄ Δυτικής Αττικής και τα μέλη του ΔΣ του ΕΔΣΝΑ

Αφού «τακτοποιήθηκε» το μείζον θέμα της παράτασης λειτουργίας του αποτεφρωτήρα, μπήκε μπροστά ο μηχανισμός επέκτασης της δραστηριότητάς τους, μέσω της τροποποίησης της ΑΕΠΟ, που οδήγησε στην πρόσφατη απόφαση του ΥΠΕΝ. Σημειώνουμε πως ο ΕΔΣΝΑ, επειδή ακριβώς γνωρίζει τους σοβαρότατους κινδύνους για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία από τη λειτουργία του αποτεφρωτήρα, δε τον συμπεριέλαβε στην ενιαία Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της εγκατάστασης (ΟΕΔΑ) Φυλής. Και γι’ αυτόν το λόγο, στις 30/7/2021, πενήντα πολίτες και συλλογικότητες κατέθεσαν αίτηση για ακύρωση της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) του έργου: «Ολοκληρωμένη Εγκατάσταση Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΟΕΔΑ) Δυτικής Αττικής» στην Περιφερειακή Ενότητα Δυτικής Αττικής, Περιφέρειας Αττικής από το  Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), που αναμένεται να συζητηθεί στο ΣτΕ το Μάιο του 2024.

Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι το ΥΠΕΝ δεν απαίτησε και, προφανώς, δεν έθεσε σε δημόσια διαβούλευση Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) για την ανανέωση – τροποποίηση της υφιστάμενης από το 2014 ΑΕΠΟ του αποτεφρωτήρα,  με την παντελώς αστήριχτη δικαιολογία πως  «δεν αναμένεται να επέλθουν ουσιαστικές διαφοροποιήσεις όσον αφορά στις επιπτώσεις στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον της περιοχής και για αυτό τον λόγο δεν απαιτείται η υποβολή Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την προτεινόμενη τροποποίηση της ΑΕΠΟ».

Η απόφαση του υπουργείου περιβάλλοντος είναι παράνομη και απαράδεκτη γιατί από τις 8/10/1997, που εκδόθηκε η πρώτη κοινή υπουργική απόφαση (ΚΥΑ) για την  κατασκευή και λειτουργία θερμικής επεξεργασίας αποκλειστικά μολυσματικών αποβλήτων των Νοσοκομείων, με ρητή απαγόρευση της καύσης οποιονδήποτε τοξικών αποβλήτων, έχουν εκδοθεί άλλες 5 (πέντε) υπουργικές αποφάσεις και ΚΥΑ με τις οποίες αυξήθηκε η δυναμικότητα της εγκατάστασης, παρατάθηκε χρονικά η λειτουργία της και προστέθηκαν νέες κατηγορίες  αποβλήτων, που ούτε ανήκουν στα απόβλητα ΕΑΥΜ (Επικίνδυνα Απόβλητα Υγειονομικών Μονάδων), ούτε είναι προσομοιάζοντα με αυτά, ενώ δεν προέρχονται καθόλου  ή αποκλειστικά και μόνον από υγειονομικές μονάδες (δείτε τον επισυναπτόμενο πίνακα των εισερχομένων αποβλήτων στον αποτεφρωτήρα).

Με την νέα ΑΕΠΟ αυξάνεται η αποθηκευτική δυνατότητα  της εγκατάστασης, αναφορικά με τις τέφρες και προβλέπεται η πολύμηνη αποθήκευση τους καθώς και η αποθήκευση συσσωρευτών.

Η αποτέφρωση των επικίνδυνων αποβλήτων υγειονομικών μονάδων δεν είχε -και δεν έχει- απολύτως καμιά σχέση με τις αρμοδιότητες του φορέα διαχείρισης (ΕΔΣΝΑ), που είναι η διαχείριση των αστικών στερεών αποβλήτων της Αττικής, ούτε με το χαρακτήρα της εγκατάστασης, η οποία μπορεί να δέχεται μόνο αστικά απόβλητα. Ο αποτεφρωτήρας κατασκευάστηκε -εντελώς αυθαίρετα- βάσει μιας προγραμματικής σύμβασης που συνυπέγραψαν ο ΕΔΣΝΑ, ο Δήμος Άνω Λιοσίων και η ΔΕΤΕΑΛΑ, μια από τις γνωστές «αμαρτωλές» δημοτικές επιχειρήσεις του Δήμου Άνω Λιοσίων στην εγκατάσταση της Φυλής πριν από 23 χρόνια και είναι ο μοναδικός στην Ελλάδα αποτεφρωτήρας επικίνδυνων αποβλήτων υγειονομικών μονάδων (ΕΑΥΜ). Δέχεται, καθημερινά, 12-15 τόνους αποβλήτων από 1.800 σημεία σε όλη την Ελλάδα. Κατά συνέπεια, δεν εξυπηρετεί μόνο της ανάγκες της Αττικής αλλά ολόκληρης της χώρας και θα μπορούσε να έχει εγκατασταθεί σε οποιοδήποτε μέρος της επικράτειας.

Η συνέχιση της λειτουργίας του αποτεφρωτήρα ΕΥΑΜ (πλέον και όλων των άλλων επικίνδυνων υλικών) στη Φυλή συνιστά ένα περιβαλλοντικό έγκλημα διαρκείας για το οποίο πρέπει να εξαντληθεί κάθε νομικό και κινηματικό μέτρο για να σταματήσει. Μόνη αποδεκτή λύση είναι η απομάκρυνσή του -χωρίς άλλη καθυστέρηση- από την εγκατάσταση της Φυλής και η μετεγκατάστασή του.

Το ΔΥΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ καλεί τους δήμους της Δυτικής Αττικής (Ασπρόπυργος, Μάνδρα, Ελευσίνα) και της Δυτικής Αθήνας (Πετρούπολη, Άγιοι Ανάργυροι – Καματερό,  Ίλιον), οι οποίοι  έχουν έννομο συμφέρον, να προσφύγουν στη δικαιοσύνη για την ακύρωση της τελευταίας (28/12/2023) ΑΕΠΟ του έργου: «Θερμική Επεξεργασία (Αποτεφρωτήρας) Επικίνδυνων Αποβλήτων Υγειονομικών Μονάδων (ΕΑΥΜ) και των προσομοιαζόντων με αυτά, στην ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής»