«Δεν υπάρχουν λεφτόδεντρα» και «η οικονομία στα βράχια» για μισθούς, συντάξεις και κοινωνικό κράτος – «Ρήτρα διαφυγής» από τους δημοσιονομικούς κανόνες για τις στρατιωτικές δαπάνες
Τη δυνατότητα να εξαιρεθούν οι στρατιωτικές δαπάνες από τα δημοσιονομικά όρια θα ζητήσει η Ελλάδα για τα επόμενα χρόνια, μετά τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού για το εξοπλιστικό πρόγραμμα των 25 δισ. ευρώ.
Πρόκειται για τη δυνατότητα της ρήτρας διαφυγής από τα δημοσιονομικά πλαίσια, που ισχύουν για τις κρατικές δαπάνες των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μετά την ανακοίνωση του ReArm Europe των 800 δις η Ένωση δίνει τη δυνατότητα τα κράτη να ξεπερνούν τα όρια, σε αντίθεση με τις δαπάνες για υγεία, παιδεία, μισθούς, κοινωνικό κράτος κλπ, που πρέπει να ακολουθούν σφιχτούς κανόνες. Χαρακτηριστική είναι η συζήτηση για την επιστροφή του 13ου και 14ου μισθού στο Δημόσιο και σύνταξης, τα οποία μπλοκάρουν λόγω των δημοσιονομικών κανόνων.
Όπως εξήγησε, ο υπουργός Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, για το 2025 και το 2026 προβλέπεται αύξηση περίπου μισό δισ. ευρώ για τις στρατιωτικές δαπάνες. Για αυτά, λοιπόν, η Ελλάδα θα ζητήσει να εξαιρεθούν από τον υπολογισμό από τον κανόνα δαπανών, επισημαίνοντας ότι θα μπορέσει, ουσιαστικά, να δημιουργηθεί ο δημοσιονομικός χώρος κάλυψης αμυντικών δαπανών για τα επόμενα χρόνια.
Ο κ. Πιερρακάκης υπογράμμισε επίσης ότι το βασικό μήνυμα είναι πως πλέον η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει νέους δημοσιονομικούς κανόνες. «Τι είχαμε μάθει; Ότι έπρεπε να πετυχαίνουμε υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα. Αυτό φυσικά εξακολουθεί να ισχύει. Ωστόσο, σήμερα δεν μπορούμε να διαχειριζόμαστε αυτά τα πλεονάσματα με τον ίδιο τρόπο, δηλαδή να τα δαπανούμε ετησίως. Γιατί; Διότι πλέον όλα τα ευρωπαϊκά κράτη έχουν συμφωνήσει σε νέους κανόνες που αφορούν τις ετήσιες δαπάνες», πρόσθεσε.
Οι στρατιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν 45% σε 10 χρόνια
Αποκαλυπτικά του «ράλι» των εξοπλισμών είναι τα στοιχεία που δημοσίευσε το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI), αποτυπώνοντας παγκοσμίως τη μεγαλύτερη αύξηση των στρατιωτικών δαπανών μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Συγκεκριμένα, κατέγραψαν αύξηση 9,4% σε σχέση με το 2023, φτάνοντας τα 2,718 τρισ. δολάρια.
Η Ελλάδα, από τη μεριά της, κινήθηκε και αυτή ανοδικά και βρίσκεται στη θέση 33 στη σχετική λίστα. Για το 2024, οι στρατιωτικές δαπάνες της Ελλάδας έφτασαν τα 8 δισ. δολάρια, παρουσιάζοντας άνοδο 11% από το 2023. Συνολικά από το 2015 έως το 2024 οι στρατιωτικές δαπάνες της Ελλάδας αυξήθηκαν 45%.
Ως ποσοστό επί του ΑΕΠ, οι δαπάνες της Ελλάδας έφτασαν για το 2024 το 3,1% ενώ το 2015 ήταν στο 2,5%.
