Άρθρο του Λεωνίδα Βατικιώτη, Οικονομολόγου και δημοσιογράφου
Δεν είναι μόνο η τιμή της βενζίνης που τόσο σταθερά όσο και αδικαιολόγητα εδώ και μήνες ίπταται στα ύψη. Είναι επίσης και οι μισθοί που εξ ίσου σταθερά και το ίδιο αδικαιολόγητα εδώ και χρόνια κείτονται στα Τάρταρα. Συνδυάζοντας δε και τις δύο αυτές επιδόσεις της Ελλάδας κι επιχειρώντας μια πανευρωπαϊκή σύγκριση της θέσης μας, τότε κερδίζουμε επάξια την πέμπτη χειρότερη επίδοση στην Ευρώπη στο εξής πολύ απλό ερώτημα: Πόσα λίτρα βενζίνης μπορούμε να αγοράσουμε με τον βασικό μισθό;
Κι η απάντηση είναι ότι στην Ελλάδα με τον βασικό μισθό αγοράζουμε μόλις 321 λίτρα βενζίνης, όταν στο Λουξεμβούργο αγοράζουν 1.128 λίτρα, στη Σουηδία 965 λίτρα, στην Αυστρία 933 στην Γερμανία 828 λίτρα και στο Βέλγιο 801 λίτρα. Η αγοραστική δύναμη των Ελλήνων είναι καλύτερη μόνον από την αγοραστική δύναμη των Βούλγαρων, των Λετονών, των Ρουμάνων και των Εσθονών [Σημείωση: Για να απαντήσουμε το ερώτημα χρησιμοποιούμε τα στοιχεία για τους βασικούς μισθούς στην Ευρώπη από την ετήσια έρευνα του Eurofound που αφορούν το 2022 κι η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα στις 15 Ιουνίου. Οι μισθοί αφορούν την 1η Ιανουαρίου, που σημαίνει ότι για όλες τις χώρες του δείγματος (κι όχι μόνο για την Ελλάδα) τυχόν αυξήσεις που δόθηκαν έκτοτε δεν έχουν υπολογιστεί. Επίσης, στις χώρες με αστερίσκο (Δανία, Ιταλία, Φινλανδία, Αυστρία, Σουηδία και Κύπρος) δεν υπάρχουν βασικοί μισθοί που να ισχύουν οριζόντια σε όλους τους κλάδους της οικονομίας. Στις περισσότερες περιπτώσεις σε κάθε κλάδο ισχύουν ξεχωριστοί κατώτατοι μισθοί που συμφωνούνται ωστόσο στο πλαίσιο συλλογικών διαπραγματεύσεων. Στους πίνακες χρησιμοποιούνται για την κάθε χώρα οι μέσοι μισθοί των 10 πιο κακοπληρωμένων επαγγελμάτων. Για την Κύπρο χρησιμοποιούμε τον βασικό μισθό του θυρωρού χωρίς καμία προϋπηρεσία. Σε ό,τι αφορά την βενζίνη οι τιμές προέρχονται από το εβδομαδιαίο δελτίο που εκδίδει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και συγκεκριμένα εκείνο της 13ης Ιουνίου 2022.].
Δεν το λες και επιτυχία…
Διαβάστε κι αυτό: Προεκλογική «φούσκα» ότι θα μειωθούν οι λογαριασμοί ρεύματος – Τα ερωτήματα που προκύπτουν και μένουν αναπάντητα
Η Ελλάδα έχει την τρίτη ακριβότερη τιμή βενζίνης στην Ευρώπη μετά την Φινλανδία και τη Δανία. Οι επιδόσεις των δύο σκανδιναβικών κρατών στην τιμή της βενζίνης είναι ελαφρώς ανώτερες της Ελλάδας, αλλά εντελώς αναντίστοιχες των διαφορών στο επίπεδο τιμών και μισθών. Η διαφορά από τα 2,41 ευρώ που στοιχίζει η βενζίνη στην Ελλάδα μέχρι τα 2,49 που στοιχίζει στην Δανία μόλις που υπερβαίνει το όριο του στατιστικού σφάλματος.
Ενδιαφέρον έχει αν παρατηρήσουμε ότι σε πολλές χώρες της βόρειας Ευρώπης, που ο βασικός μισθός είναι ακόμη και 3 φορές μεγαλύτερος από την Ελλάδα, πχ Λουξεμβούργο 2.257 ευρώ και Σουηδία: 2.153 ευρώ, η βενζίνη είναι φθηνότερη σε σχέση με την Ελλάδα: 2 και 2,23 ευρώ αντίστοιχα!
Η κατάταξη της Ελλάδας στις τελευταίες θέσεις του πίνακα με τα λίτρα βενζίνης που αγοράζει ο βασικός μισθός υπογραμμίζει ότι η σχετική αξία της βενζίνης κι ευρύτερα των καυσίμων στην Ελλάδα είναι ακόμη χειρότερη αν τη συγκρίνουμε με την αγοραστική ικανότητα των πολιτών σε άλλες χώρες της Ευρώπης.
Δεδομένου ότι οι ευρωπαϊκές χώρες είναι σε γενικές γραμμές εισαγωγείς ενεργειακών αγαθών, η αιτία των αυξήσεων πρέπει να αναζητηθεί σε δύο κατευθύνσεις: Πρώτο, στους φόρους που επιβαρύνουν τα καύσιμα και δεύτερο στις τιμές χονδρικής που πουλούν την βενζίνη τα διυλιστήρια.
Τα ασφαλέστερα συμπεράσματα για τις τιμές χονδρικής τα παρέχουν τα κέρδη των δύο διυλιστηρίων της Ελλάδας: της Μότορ Όιλ και των ΕΛΠΕ. Τα διυλιστήρια του ομίλου Βαρδινογιάννη, βάσει των καταστάσεων που δημοσίευσαν για το πρώτο τρίμηνο του 2022, σχεδόν τριπλασίασαν τα κέρδη τους: από 65 εκ. ευρώ το 2021 σε 197 εκ. το 2022! Θεαματική, αν και μικρότερη ποσοστιαία, αύξηση παρουσίασαν και τα κέρδη των ΕΛΠΕ του ομίλου Λάτση: Από 64 εκ. το πρώτο τρίμηνο του 2021 σε 99 εκ. το 2022. Αθροιστικά, και τα δύο διυλιστήρια υπερδιπλασίασαν τα κέρδη τους: Από 129 εκ. το πρώτο τρίμηνο του 2021 σε 296 εκ. το πρώτο τρίμηνο του 2022. Κατά συνέπεια, οι αυξημένες τιμές λιανικής δεν οφείλονται σε αυξημένες τιμές χονδρικής (ως προς το παρόν), ούτε στον …Πούτιν όπως έλεγε ο Κ. Μητσοτάκης στο συνέδριο της ΝΔ, επιδιώκοντας να αποσείσει από την πολιτική του την ευθύνη της άγριας κερδοσκοπίας. Οι αυξημένες τιμές λιανικής οφείλονται στο ελεύθερο πεδίο που άφησε η κυβέρνηση στην κερδοσκοπία.
Δοθέντων όλων των παραπάνω, τα μέτρα που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός υπό τον πλήρως …φιλικό προς τον χρήστη τίτλο «fuel pass 2» είναι σταγόνα στον ωκεανό της αισχροκέρδειας για τους καταναλωτές. Η επιδότηση ανέρχεται σε 65 ή 80 ευρώ (αναλόγως αν θα κατατεθεί σε τραπεζικό λογαριασμό ή σε ψηφιακή κάρτα) για την ηπειρωτική Ελλάδα και 85 ή 100 ευρώ για τη νησιώτικη. Για τις μοτοσυκλέτες είναι αντίστοιχα 60 ευρώ ή 45 για την ηπειρωτική Ελλάδα και 70 ευρώ ή 55 για τα νησιά. Αφορά δε τρίμηνη περίοδο, οπότε επιμερίζεται σε 27 ευρώ σχεδόν τον μήνα για τα αστικά κέντρα με χρήση ψηφιακής κάρτας, ενώ αποκλείονται όσοι έχουν δηλωθέν οικογενειακό εισόδημα άνω των 30.000 ευρώ, το οποίο προσαυξάνεται με 3.000 ευρώ ανά παιδί.
Η κρατική επιδότηση των 27 ευρώ τον μήνα, για όσους την δικαιούνται, δεν καλύπτει ούτε τα μισά από τα επιπλέον χρήματα που ξοδεύει κάθε οικογένεια για καύσιμα! Κι ενώ η κυβέρνηση Κ. Μητσοτάκη αφήνει ακάλυπτη την λαϊκή οικογένεια όχι απλά συγκαλύπτει αλλά χρηματοδοτεί την ληστεία των πετρελαιάδων!
Το χειρότερο για την κυβέρνηση που εμφανίζεται ως σωτήρας και …αμέτοχη του οικονομικού εγκλήματος είναι ότι διέθετε τα μέσα να ακυρώσει αυτή την τρομερή μεταφορά πλούτου από τα λαϊκά πορτοφόλια στις «αναξιοπαθούσες» οικογένειες Βαρδινογιάννη – Λάτση. Μπορούσε αρχικά να ελέγξει τις εισαγωγές καυσίμων στις δεξαμενές τους και την τιμολόγηση που επέβαλαν στην λιανική και να τους επιβάλλει ένα σταθερό ποσοστό κέρδους. Να τους απαγορεύσει με άλλα λόγια την αισχροκέρδεια. Το αστείο είναι ότι η κυβέρνηση εξήγγειλε την εφαρμογή αυτού του μέτρου πριν λίγους μήνες, με αναφορά όμως στα βενζινάδικα, τα τελικά σημεία πώλησης κι όχι τα διυλιστήρια, δηλαδή εκεί που διαμορφώνονται κι επιβάλλονται οι τιμές. Φραγμό στα κέρδη των βενζινάδικων έβαλε, στων πετρελαιάδων όμως όχι…
Ακόμη κι αν η κυβέρνηση δεν ήθελε να βάλει φραγμό στην αισχροκέρδεια Βαρδινογιάννη – Λάτση, για να μη χάσει την εύνοιά τους, μπορούσε κάλλιστα να μειώσει τους φόρους. Κατά την παρουσίαση των οικονομικών αποτελεσμάτων των ΕΛΠΕ ακούσαμε με έκπληξη την διοίκηση της εταιρείας να δηλώνει ότι η συνολική ζήτηση στο πρώτο τρίμηνο του 2022 αυξήθηκε σε ετήσια βάση για επίγεια καύσιμα κατά 16%, για καύσιμα κίνησης κατά 17%, για πετρέλαιο θέρμανσης κατά 15%, για ναυτιλιακά καύσιμα κατά 4% και για αεροπορικά καύσιμα κατά 160%! Η άνοδος στη ζήτηση οφείλεται στο χαμηλό σημείο εκκίνησης της σύγκρισης εξ αιτίας της πανδημίας το 2021. Οφείλεται επίσης στον ανελαστικό χαρακτήρα των μετακινήσεων που πλέον αφορούν κυρίως εργασία και υποχρεώσεις κι ελάχιστα, μόνο στον αναγκαίο βαθμό, ψυχαγωγία. Όπως και να έχει, οι αυξημένες πωλήσεις παρέχουν τη δυνατότητα και να μειωθούν οι φόροι και να μείνουν τα δημόσια έσοδα ως έχουν.
Η κυβέρνηση ωστόσο άλλα επέλεξε: Να αυξηθούν και τα κέρδη των ελληνικών ολιγαρχών και του ελληνικού δημοσίου. Με αποκλειστικό χρηματοδότη εμάς…
